Kto nie zna jeszcze prozy Anny Konstanty, powinien niezwłocznie po nią sięgnąć. Wyśmienitą okazją jest wydanie przez Gubińskie Towarzystwo Kultury w 2022 roku zbioru pt. „Opowiadania semi-sweet”. Zapewniam, że lektura czternastu utworów (tyle liczy tomik) pozwoli i na zadumę, i na refleksję, i na pogodny uśmiech. Czasem wywoła uczucie zdziwienia, zaskoczenia, a nawet grozy. Nie dziwi zatem tytuł, który podkreśla różnorodność opowiadań, ich tematyki, nastroju i wymowy.

Autorka – chlebowianka - zdaje się pisać o tym, co nasze, tutejsze, lokalne. Zagląda do Kosarzyna, Łomów, Chlebowa czy Gubina, prowadzi czytelnika nad jezioro Borek i nad Odrę. Te prowincjonalne realia pozwalają jednak pisarce podjąć różnorodne problemy, a także zaprezentować ciekawe postaci. Pierwszą z nich jest Marcel, dla którego spełnienie marzenia o rowerze ma gorzki smak, inną – Wituś, który został aniołem. Ciekawe są sylwetki kobiet; jedne walcząc o swoich mężczyzn, posuwają się do zbrodni („Drugie wyjście”, „Intuicja”), inna z wielką determinacją chroni umierającego ukochanego przed okrutną prawdą („Oszustka”), kolejna -  odnajduje sens życia („Jutro”), a jeszcze inna boleśnie uświadamia sobie beznadziejność małżeńskiej egzystencji („Kasia jest sama”).

Anna Konstanty po mistrzowsku operuje puentą, choćby w opowiadaniu pt. „Występ”. Zamyka je spostrzeżeniem, że „mimo pierogów, makaronów i emerytury babcia ma pełne kwalifikacje do noszenia szpilek i malowania ust na czerwono”.

Nie bez znaczenia jest sięganie po różne konwencje; obok dominującego realizmu, a nawet naturalizmu pojawia się element fantastyki; natomiast komizm nie wyklucza tragizmu.

Członkinie gubińskiego DKK wysoko oceniły opowiadania Anny Konstanty. Potencjalnych czytelników można więc zachęcić do lektury. Naprawdę warto!

Teresa Zajkowska – DKK Gubin

Październikowe spotkanie DKK przebiegało w atmosferze pełnej emocji, a to za sprawą n książki  Joyce Carol Oates  pt. ’’Blondynka’’. Zdania członkiń klubu były bardzo podzielone, czego dowodziła burzliwa dyskusja. Ale czy o tak znanej osobie jaką była Marilyn Monroe można pisać w zwyczajny sposób. Tym bardziej jeśli autorka stawia sobie za cel ukazanie nieznanego oblicza kontrowersyjnej a równocześnie podziwianej i uwielbianej gwiazdy show biznesu jaką była Marilyn Monroe.     

Życie naszą bohaterkę nie rozpieszczało. Wychowywana przez babcię, później przez niezrównoważoną matkę, trafia do sierocińca. Tam poznaje trudy i niesprawiedliwości z jakimi przyjdzie jej się zmierzyć podczas krótkiego, ale jakże burzliwego życia. Kolejny etap to rodzina zastępcza, tam poznaje uroki życia z zupełnie innej strony. Zaczyna dojrzewać - ze ślicznego dziecka staje się piękną dziewczyną. Zwraca coraz większą uwagę mężczyzn. W wieku 16 lat wychodzi za mąż. Małżeństwo trwa jednak krótko. Młoda Norma wkracza w świat  Hollywood, który wykorzystał ją jako maszynę do robienia pieniędzy i potraktował brutalnie. W pewnym momencie życia pogubiła się co doprowadziła jej życie brutalnego finału. Mężczyźni postrzegali Marilyn  jako symbol seksu, a ona cały czas poszukiwała miłości.

Powieść czyta się z dużym zainteresowaniem, może wzbudzać kontrowersje. Pewne fakty autorka ubarwiła w swój autorski sposób, ale uważam że miała do tego pełne prawo. Może właśnie oto chodziło żeby książkę czytało z takimi emocjami , nie zawsze pozytywnymi. Zbyt odważnie została opisana bohaterka i w zbyt brutalny sposób, wykorzystując przy tym nazwiska znanych osób, taka była opinia naszych pań. Pomimo różnego odbioru - książka warta polecenia.

Ewa Gryzwald – DKK Gubin

Czarownicy żyć nie dopuścisz.

Po bardzo dobrze przyjętej przez czytelników, uhonorowanej podwójnym Lubuskim Wawrzynem Literackim trylogii „Wendyjska winnica” Zofia Mąkosa obdarza nas dylogią „Makowa spódnica" złożoną z tomów: „Kamień w wodę” i „Siostry”.

Tym razem autorka sytuuje akcję w drugiej połowie XVII w. wokół autentycznych wydarzeń rozgrywających na pograniczu Rzeczypospolitej, Brandenburgii i Śląska.

W pierwszym tomie uwaga czytelnika skupia się na losach dwojga sierot: Jakuba uratowanego od śmierci na brandenburskim trakcie przez dworzan polskiej królowej oraz Rozalki, która w drugim roku życia traci matkę. Ten wątek będzie też kontynuowany w drugim tomie i mocno spleciony z losami matki Rozali -Doroty i babki dziewczynki – Wigi.

Wszystkie trzy kobiety prezentują się jako nieprzeciętne jednostki, opisane terminem jednej z czytelniczek jako „nie żadne”. Wyrastają ponad oczekiwania społeczności, w której przyszło im żyć.

Wiga, mimo kalectwa zawinionego prawdopodobnie przez brutalnego ojca, zdobywa w lokalnej społeczności posłuch i szacunek (podszyty co prawda strachem) dzięki wiedzy zielarskiej umiejętnie, czasem ostrożnie stosowanej. Dorota – radosna, ufna nie pozwala się upchnąć w schemat cichej, zapracowanej chłopki, drażni „wyzywającym” strojem i zachowaniem. Zapłaci za to najwyższą cenę. Rozala – dziedzicząca po babce wiedzę i umiejętności, po matce – upór, ambicje i śmiałość marzeń rzuca wyzwanie konwenansom. Po latach nauki i starań osiąga zamierzony cel, zostaje oficjalnie uznana cyruliczką. Niejako mimochodem zyskuje też miłość i szczęście rodzinne.

Osobiste historie każdej z nich toczą się w scenerii bynajmniej nie sielskiej. W tle mamy upadek gospodarczy regionu po wojnie trzydziestoletniej, powtarzające się klęski głodu, pomoru, nawodnienia, pożary. Udręczeni nimi ludzie poszukują wokół siebie winnych owych rzeczywistych bądź wydumanych nieszczęść, a ówcześni demagodzy i nawiedzeni (wędrowny kaznodzieja Rotpilz, Antonius Radziszewski) chętnie ich, a raczej je wskażą.

Staną się nimi kobiety podejrzane o czarodziejskie moce (czytaj: czarownice), które po wymuszonym torturami przyznaniu się do „winy” należy skazać na śmierć.

Właśnie udokumentowany fakt spalenia między 1664 a 1670 rokiem 39 mieszkanek Kolnitz( obecnie Kolsko) oskarżonych przez Johanna Christopha von Kittlitz o konszachty z diabłem i sprowadzanie nieszczęść na społeczność posłużyło Zofii Mąkosie za kanwę powieści.

Wybranie konwencji powieści historycznej nie pozbawiło autorki możliwości wskazania problemów ponadczasowych, nieukojonych do dziś. Choć stosy nie płoną, wciąż krążące w przestrzeni publicznej oszczercze oskarżenia, hejt, doprowadzają poddanych im ludzi do chorób psychicznych i samobójstw. Za indywidualizm, niezależność, odwagę bronienia prawdy płaci się wysoką cenę w każdej epoce, szczególnie gdy ma się w sobie „gen czarownicy”.

Pozostając w zachwycie nad literackimi dokonaniami Zofii Mąkosy, życzymy pisarce ciekawych inspiracji przemienionych w literaturę wysokich lotów, wartą tłumaczeń choćby na j. niemiecki, tak jak polszczyźnie została przyswojona tetralogia Kristiny Sabaliauskaite „Silva rerum”.

Polecamy - Bogumiła Wiśniewska DKK Gubin

Książka autorstwa Krzysztofa Skiby, Jakuba Jabłonki i Pawła Łęczuka „Skiba. Ciągle na wolności” to autobiografia lidera zespołu Big Cyc. Wyłania się z niej artysta zaangażowany politycznie, który zaprzęga sztukę do walki z komuną. W przebojach, widowiskach ulicznych, felietonach, tekstach satyrycznych w prasie podziemnej - stawia on diagnozę stanu polskiego społeczeństwa w czasach PRL-u. Bez względu na konsekwencje jakie go spotykają ze strony władzy obnaża obłudę systemu. Protestuje, demonstruje i jednocześnie dobrze się przy tym bawi. W książce uderza szczerość wypowiedzi. Niczego nie upiększając, z humorem opowiada o swoim życiu, szalonych pomysłach, przygodach, ale i wpadkach, które przydarzały mu się podczas tras koncertowych. Potoczysty styl opowieści sprawia, że książkę czyta się z prawdziwą przyjemnością. Polecamy nie tylko fanom jego twórczości.

 DKK Gubin - Grażyna Dymarczyk